Нэр томьёоны асуудал (сэтгэл судлал)

Эх сурвалж: www.setgel.org

Монгол бичгээр уншихыг хүсвэл ЭНД дарна уу.

2013-05-01

Сэтгэл судлалын шинжлэх ухаан 2000 гаруй жилийн өмнө үүссэн. Гэхдээ энэ түүхэн хугацааг шинжлэх ухааны өмнөх үе гэж нэрлэдэг бөгөөд албан ёсны шинжлэх ухаанч үеийг 1879 онд Вундт эрдэмтний туршилтын лаборатори байгуулснаар тодорхойлдог юм. Харин Монголд 1960-аад оны эхэн үеэр Д. Дашхүү, Ц. Нина нар ЗХУ-д сургуульд бэлтгэгдсэн ирсэн бөгөөд өнөөгийн бидний судалдаг сэтгэл судлалын салбарын үндсийг анх тавьсан хүмүүс юм гэж ихэнхи сэтгэл судлаачид хүлээн зөвшөөрдөг. Тэдний дараа үеийн эрдэмтдийг бас дурьдах хэрэгтэй ч энэ удаад би Монгол сэтгэл судлалын хөгжил ба түүхэн цаг үеийн тухай хөндөх гэсэнгүй. Харин нэр томъёог эхнээс нь буруу хэрэглэсэний уршигаар өнөө үеийн зарим нэг хүмүүст төвөгтэй санагдаж байгаа болон анхаарахгүй бол явцгүй гэсэн санааг бичихийг зорьлоо. Зарим нэг хүмүүсийн гэх учир нь дийлэнхи хүмүүс буруу нэр томъёог анхнаасаа хэрэглэж ирсэн, өрөөсгөл гэдгийг нь мэддэггүй, бас засахыг хүсдэггүйтэй холбоотой юм.

Заримдаа миний бие шүүмжлэл бичих хэрэгтэй болдог. Зөрчил нь хөгжлийн эхлэл гэдгийг мэддэггүй хүмүүс миний шүүмжийг субьектив (шударга бус) байдлаар ойлгож намайг загнах, доромжлох, дарамтлах тохиолдлууд гардаг. Ямартай ч миний бодлоор гэж бичдэгийг санахтун!

Дараах явдлууд зөрчилдөж байна гэж үзлээ:

What your language sounds like to foreigners

Байгалийн дуу чимээнд ажлаа хийх сайхан юм байна

П.Цагааны хөх толь

Эх сурвалж: bataar.mn

Монгол бичгээр уншихыг хүсвэл ЭНД дарна уу.

2013-09-12

П.Цагаан Оюутолгойн ТУЗ-өөс гарсан ч оюунтай толгой гэдгээ харууллаа. Түүний “Хууль зүйн латин-англи-орос-монгол толь” номын нээлт Хууль зүйн үндэсний хүрээлэнд болов. Эрдэмтэн судлаачид энэ толь бичиг Монголын хэл шинжлэл болон хууль зүйн боловсрол, судалгааны ажилд цоо шинэ хуудас нээлээ хэмээн үнэлж байна. Орчин үеийн олон улсын эрх зүй, ялангуяа гэрээний эрх зүйн зарчим, хэм хэмжээ нь чухамдаа Ромын эрх зүйн номлол, зарчмаас эхтэй. Тийм ч учраас Ромын эрх зүйн ойлголт, зарчмыг нэг утгаар ойлгож хэрэглэхийн тулд хууль зүйн нэр томъёог орчуулгагүйгээр бичиж хэрэглэх явдэл дэлхий дахинд түгээмэл болжээ.

Зэлмэ О. Бүрэнжаргал абугайн орчуулсан Лев Гумилевын Ухаанд ургасан эзэнт гүрэний эрэл буюу “Гэгээн Иоанны улсын тухай” домог номын оршил үг

Эх сурвалж: burenjargal.com

Монгол бичгээр уншихыг хүсвэл ЭНД дарна уу.

2013-08-08

Эх хэлнийхээ эрдэнэсийг эрэн түүж, энхрийлэн хайрлаж, харь хэлээр туурвисан сайн сайн бүтээлийг чамбай нямбай орчуулж, уншигч түмэндээ хүргэдэг эрхэм гүүш Зэлмэ О.Бүрэнжаргал абугайн орчуулгын номд оршил үг бичихдээ, ер нь монголчууд чинь орчуулах эрдмийн хэр их өв уламжлалтай болох тухайд өгүүлэн бичихээр шийдэв. Нуршин өгүүлсэн бол өршөөх буй за. Аливаа улс гүрэн, үндэстэн угсаатны оюуны соёлын өвийг хэдийд бичиг үсэгтэй болсон хийгээд, тэр бичиг үсгээрээ туурвин бүтээсэн ном зохиолын хэр хэмжээ, үнэ цэнээр нь хэмжин баримжаалдаг билээ. Монголчуудын тухай авч хэлбээс, татаж хэлэхэд, 1000 жилийн тэртээ согд уйгурын хэрэглэж байсан авианы бичиг үсгийг өөрийн хэл аялгуунд таацуулан боловсруулж авсан нь монголч эрдэмтдийн судалгаагаар нэгэнтээ тодорхой зүйл болжээ. Энд нэгэн зүйлийг онцлон тэмдэглэхэд, эзэн Богд Чингис хааны дэлхийн талыг төвшитгэн дагуулж явсныг нь ярьж бичихээс бус, эсгий туургатныг нэгтгэсэн Их Монгол улсын төрийн бичгийг монгол бичиг болгон соёрхож, хөвгүүд, дүү нараасаа эхлэн бичгийн эрдэмд сургасныг төдийлөн дурдахгүй явж ирлээ. Чингис хаантан бээр, тухайн үеийн олон монгол аймгуудаас Найман, Хэрэйд, Онгууд мэтийн аймаг ханлигууд аль эрт хэрэглэж дадсан бичиг үсгийг, их монгол улсын хүрээ хэмжээнд нэгдмэл хэрэглэж, төрийн албан хэргийг хөтөлж эхэлсэн нь хойч үе, хожмын монголчуудыг монгол бичгээр гэгээрч явах соёлын их замыг баттай зассан агуу үйлс байлаа. Өөрөөр хэлбэл, нийт монголчууд монгол бичгээ тэгш хэрэглэж, алба, амины хэргээ ч бичиж, судар шастираа ч туурвиж, бичиг соёл тогтвортой түгэх зам тавигджээ.

Монголчуудын хэрэглэж ирсэн толь бичгүүд: Түүхэн товчоон

Эх сурвалж: tuvshintogtokh.wordpress.com

Монгол бичгээр уншихыг хүсвэл ЭНД дарна уу.

Монголын эртний эрдэмтэн мэргэд, оюун билэгтэд, олон хэлний пандита, гүүш нар эртнээс энэтхэг, санскрит, төвд, согд, уйгар, хятад, араб, перс, тангад, манж хэлний сонгодог бүтээлүүдээс орчуулан барлан түгээж байсан нь эдүгээ бидэнд тодорхой байна. Орчуулгын энэхүү шаардлагаас үүдэн нэг, хоёр, гурав, дөрөв, таван хэлний толиуд, зүйл хуваасан толь, тайлбар толиуд зохион хэрэглэж томоохон цар хүрээтэй их хөлгөн судар Ганжуур, Данжуур, Энэтхэг, Хятадын алдарт сонгодог зохиолуудын орчуулга, монголын их хөлгөн судруудыг бүтээсээр ирсэн нь оюуны үнэт баялаг болон эдүгээ үед сүндэрлэж байна.

Chelsea Lately Show "Interpreter Finds Fame"

Tolken KLM NRK, the Interpreter, really funny video!!

Translation Or Tension -Funny